Voordelen serrestal

• Goedkopere constructie bovenbouw levert potentieel lagere bouwkost per koeplaats^{2, 4, 6}
• Flexibele, lichte constructie makkelijker voor gefaseerd bouwen en uitbreiden
• Beperkte nokhoogte bij grote overspanning⁴
• Veel licht en lucht: positief voor gezondheid  en vruchtbaarheid

Nadelen serrestal

• Vervangen doek/folie om de 10 (– 15) jaar: extra werk + kost¹
• Afnemende lichtinval als doek ouder wordt¹
• Hitte-accumulatie onder het doek/folie maakt goede ventilatie absoluut noodzakelijk³
• Meer lichtpollutie naar de omgeving (beperkt)⁹

Evaluatie

Een foliestal laat meer licht door wat productie en vruchtbaarheid van de koeien ten goede kan komen. Het effect van licht hangt echter ook in belangrijke mate af van de periodes licht-donker, waardoor bijkomende verlichting ook in een foliestal noodzakelijk is. Het positief effect van een toenemende lichtintensiteit neemt ook af. 150 lux geldt hierin als drempelwaarde voor de ‘lichtperiode’.^{7, 8} De meerwaarde van een serrestal hangt dus af waarmee je vergelijkt. Een traditionele stal met goede verlichting zal op dit vlak weinig moeten onderdoen. Regelen naar langere periodes donker, bijvoorbeeld voor droge koeien, is in een serrestal ook minder evident. Aanvullende verlichting zal in een serrestal voor meer lichtpollutie zorgen. Gezien de beperkte lichtsterkte in vergelijking met bijvoorbeeld plantenserres wordt dit meestal als minder storend ervaren. Een correcte installatie van de verlichting kan uitstraling buiten de stal ook tot een minimum beperken.

 

Figuur 1. Veel licht in een serrestal (foto: Veestal)

Een serrestal zal in zomerse omstandigheden sneller opwarmen. Hierdoor is er nood aan een goede ventilatie. Zeker bij sommige types serrestal is dit een makkelijk te realiseren voorwaarde waar ook de dieren wel bij varen. Er kan dan een groot deel van het dakoppervlak opengezet worden waardoor warme lucht makkelijk uit de stal verdwijnt. Daarnaast kunnen sommige flexibele systemen inspelen op verschillende windrichtingen en –snelheid om de natuurlijke ventilatie verder te optimaliseren. Door de lagere dakhoogte ligt de windsnelheid ter hoogte van de nok gemiddeld wel iets lager. Hogere temperaturen en veel ventilatie hebben een opdrogend effect, waardoor roosters, ligbedden, … sneller zullen opdrogen. Doorgaans remt dit de ontwikkeling en verspreiding van bacteriën wat de gezondheid van de dieren ten goede kan komen. Mogelijks moet met dit effect rekening gehouden worden (bvb reinigen van de roosters). Een serrestal type V-stal heeft een betere (natuurlijke) ventilatie, zeker met zaagtand-dak.

Figuur 2. Flexibel omgaan met natuurlijke ventilatie (foto: Veestal)

De bouwkost per koeplaats van een serrestal kan ook (gevoelig) lager liggen dan van een traditionele stal. Dit hangt uiteraard ook sterk af van de andere keuzes in het bouwplan. In de praktijk blijkt een boogstal soms niet veel goedkoper dan een traditionele stal. Met een V-stal kan het financieel voordeel in de bouwkosten aanzienlijk zijn. De bovenbouw is doorgaans goedkoper. Doordat hier sneller zaken vervangen moeten worden komen hiervoor dus ook sneller kosten bij zoals het vervangen van de folie na 10 tot 15 jaar. Afhankelijk van de gemaakte keuzes in de onderbouw kan de verwachte levensduur hiervan ook afwijken ten opzichte van een klassieke stal. Neem de verwachte levensduur en extra kosten dus zeker ook mee in je financiële planning.

Conclusie

Als de sterke punten van een serrestal kunnen benut worden is dit staltype absoluut een goed alternatief voor traditionele mekveestallen. Overvloedig licht en lucht komt de productie en vruchtbaarheid van het melkvee ten goede, terwijl de lagere bouwkost ook rechtstreeks financieel voordeel levert.

Gerelateerd

• Vraag/Antwoord: Open nok in een melkveestal
• Vraag/Antwoord: Ventilatie melkveestallen
• Vraag/Antwoord: Verlichting melkveestallen
• Vraag/Antwoord: Kopgevel melkveestal zuidwest gericht

Nog vragen?

Bronnen

¹ Hoe vergaat het de eerste melkveehouder met een serrestal? Sjouke Jacobson - Melkvee.nl. Februari 2019.
² €3.000 per koe in serrestal. Theo Brummelaar. Boerderij.nl. Augustus 2009
³ Ventilating Greenhouse Livestock Barns. Eileen E. Fabian, Pennstate University. Oktober 2019
⁴ De opkomst van de serrestal. Melkvee. Februari 2017.
⁵ Is de Serrestal een geschikt huisvestingssysteem voor modern melkvee onder Nederlandse omstandigheden? E.A.Raven
⁶ Dakmagazine: Meer licht, lucht en ruimte, voor minder. AgriMedia. 2012
⁷ Verlichting melkveestallen. Rundveeloket 2019
⁸ Inhibition of nighttime melatonin secretion in cattle: threshold light intensity for dairy heifers. T. J. Lawson and A. D. Kennedy. Can. J. Anim. Sci. 2000
⁹ Rapport: Optimale verlichting van melkveestallen. LTO Noord. Januari 2011